جشن های باستانی ایران؛ جشن سپندارمذگان

جشن ها و رویدادهای تقویم یک ملت نشان می دهد که آنها چه فرهنگی دارند و چه مولفه هایی برای آنها دارای ارزش است.در تقویم ملت های مختلف می توانید مناسبت های گوناگونی بیابید که هر کدام فلسفه و دلیل مختص به خود را دارد. جشن سپندارمذگان یکی از مناسبت های تقویم باستانی ایرانیان است که به عشق و دوست داشتن اختصاص دارد. این نشان می دهد که دوست داشتن یک مساله اساسی در فرهنگ ایرانیان بوده است و آنچنان جایگاه ویژه ای داشته است که یک روز تقویم را به آن اختصاص داده اند. در ادامه سلسله نوشتارهای معرفی جشن های ایران باستان این بار به سراغ جشن سپندارمذگان رفته ایم.

فلسفه سپندارمذگان

سپندارمذگان، اسفندگان یا اسپندگان، جشنی است که در تاریخ ایران باستان در پنجم اسفندماه برگزار می شده است اما به خاطر تفاوتی که تقویم فعلی با تقویم باستانی دارد- در تقویم باستانی همه روزها سی روزه بود اما در تقویم فعلی شش ماه اول سال سی و یک روزه است- به 29 بهمن ماه منتقل شده است. البته برخی پژوهشگران انتقال این جشن به 29 بهمن را نادرست دانسته و اساس برگزاری آن را یکسانی نام روز و ماه دانسته اند که این امر در 5 اسفندماه به وقوع می پیوندد.

 این جشن در بین ایرانیان دارای اهمیت زیادی بوده و به روز بزرگداشت بانوان و زمین معروف بوده است. اگر برایتان این سوال ایجاد شده است که چرا روز بانوان و زمین باید گفت ایرانیان زمین را نشانه محبت بی حد و حصر، باروری و برکت می دانستند و از این جهت که مادران نیز مانند زمین، محبتی بی انتها دارند، این روز را به آنها اختصاص دارد.

 در ایران باستان مردان نماد تفکر و قدرت و زنان نماد عشق و محبت بودند. البته این به آن معنا نبود که ایرانیان مردان را خالی از محبت و یا زنان را خالی از تفکر بدانند. به همین علت بود که جشن سپندارمذگان که به روز عشق و محبت مشهور بود بیشتر به زنان اختصاص داشت.

  در نوشتارهای قبلی به این نکته اشاره کرده بودیم که در ایران باستان یکسان شدم نام ماه و روز سبب می شد، مردم آن روز را جشن بگیرند. در تقویم نیاکان ما علاوه بر ماهها، روزها نیز نام مخصوص به خود را داشتند. روز اول هر ماه اورمزد، روز دوم بهمن (سلامت، اندیشه)، روز سوم، اردیبهشت (راستی و پاکی)، روز چهارم شهریور (شاهی و فرمانروایی آرمانی) و روز پنجم سپندارمذ نام داشت. از همین روز یکسان شدن نام ماه و روز در 5 اسفندماه به عنوان جشن اسپندگان یا سپندارمذگان در سراسر این جشن گرفته می شد.

آداب و رسوم سپندارمذگان

سپندارمذگان نیز مانند سایر جشن های ایرانیان، آداب و رسوم مخصوص به خود را داشت. هدیه دادن یکی از مهمترین بخش های جشن سپندارمذگان بود. در این روز دختران، همسران و مادران هدیه دریافت می کردند. البته آنها نیز در مقابل هدایایی برای قدردانی به هدیه دهنده می دادند.

یکی دیگر از بخش های این جشن «مردگیران» بود. در این مراسم دخترانی که هنوز به خانه ازدواج نکرده بودند، را به انتخاب همسر تشویق می کردند و آنها می توانستند به میل خود در این روز همسر مناسبی برای خود انتخاب کنند. معمولا بانوان در روز جشن سپندارمذگان البسه نو به تن می کردند و خود را می آراستند زیرا این جشن متعلق به آنها بود. آنها در این روز از انجام کارهای خانه معاف بودند و مردان در سپندارمذگان همه کارها را بر عهده داشتند. احترام و جایگاهی که ایرانیان برای بانوان قائل بودند در عهد باستان، بسیار نادر بود و می توان گفت در برخی کشورها، امروزه نیز بانوان چنین جایگاه والایی ندارند. اما متاسفانه امروزه این جشن باستانی و با شکوه که نشان دهنده عظمت و فرهنگ ایران است کمرنگ شده و جای خود را به روز ولنتاین داده است که از یک فرهنگ بیگانه وارد فرهنگ ما شده است.

بهترین هدیه برای جشن سپندارمذگان

انتخاب هدیه مناسب در همه جشن ها یکی از چالش های همیشگی ماست که در جشن سپندارمذگان نیز با آن روبرو هستیم. یکی از بهترین گزینه هایی که برای هدیه دادن در این جشن می توانیم از آن استفاده کنیم، گل رز است. گل رز خصوصا رز قرمز یکی از گلهاییست که نماد عشق و دوست داشتن است و شما می توانید در جشن سپندارمذگان آن را هدیه بدهید. البته معمولا بهتر است در کنار گل از هدیه دیگر هم استفاده کنید.

عطر و ادکلن هم گزینه دیگری است که می توانید در روز سپندارمذگان آن را هدیه دهید. البته باید توجه داشته باشید که در این مورد مدنظر قرار دادن سلیقه طرف مقابل اهمیت زیادی دارد و باید سعی کنید، ادکلنی که انتخاب میکنید با سلیقه وی مطابقت داشته باشد. بعضی افراد نسبت به بو حساس هستند. اگر فردی که می خواهید برای او هدیه تهیه کنید از این دسته افراد است، بهتر است سراغ هدیه دیگری بروید. زیرا این دسته افراد فقط از رایحه های خاصی می توانند استفاده کنند و احتمال اینکه ادکلن و عطری که شما می خرید از همان رایحه باشد، بسیار پایین است.

یکی دیگر از مواردی که می توانید به عنوان هدیه سپندارمذگان از آن استفاده کنید، شکلات های خوشمزه است. البته به یاد داشته باشید که شکلات نمی تواند هدیه اصلی باشد اما قرار گرفتن شکلات های خوشمزه و پاستیل های رنگارنگ در کنار سایر هدایای جشن سپندارمذگان می تواند جلوه ویژه ای به این هدایا ببخشد.

یکی دیگر از هدایایی که می تواند منحصر به فرد باشد و طرف مقابل را غافلگیر نماید، بالبینگ ها هستند. بالبینگ های با پایه موزیکال که با استفاده از یک عکس زیبا از طرف مقابل طراحی شده باشد می تواند یک هدیه خاطره انگیز برای جشن سپندارمذگان باشد. شما می توانید این بالبینگ ها را از همین سایت سفارش دهید. هدیه دادن اکسسوری چرم نیز میتواند گزینه جذابی برای هدیه روز سپندارمذگان باشد. یک کیف چرمی یا یک جا کلیدی می تواند یک گزینه عالی باشد مخصوصا اگر روی آن طرح و متن دلخواه شما حک شده باشد. شما می توانید کیف های چرمی مردانه و زنانه را با بهترین کیفیت از بخش محصولات این سایت سفارش دهید.